Nieuwe verdienmodellen voor uitgevers

Mijn eerste stappen in de mediawereld zette ik bij het Cebuco, ofwel het Centraal Bureau voor Courantenpubliciteit. Dit was toen nog een grote organisatie met zo’n 35 medewerkers met een zeer prominente directeur die later nog professor werd op de bijzondere leerstoel ‘Dagbladjournalistiek en Marketing’.

Mijn tweede baas werd wel gezien als één der laatste courantiers van Nederland. Zo iemand waarvoor de intercity van Enschede naar Amsterdam bleef wachten, omdat de uitgever er nog niet was. Beide waren oude grijze mannen (of was ik nog zo jong), leidinggevend aan organisaties met een belangrijke rol in de samenleving.

Ik wilde uitgever worden

Toen besloot ik dat ik ook uitgever wilde worden. Zeven jaar later bereikte ik dat doel. Eerst van De Twentsche Courant Tubantia, daarna van het AD. Mijn collega-uitgevers waren inmiddels een stuk jonger en we worstelden allemaal met de vraag of internet nu een kans of een bedreiging was voor de uitgeverij. Bovendien werden we in de uitgeverswereld voor het eerst geconfronteerd met harde bezuinigingsdoelstellingen.

Zelfstandig mediaconsultant

Na acht jaar PCM, als uitgever AD en marketing directeur, besloot ik als zelfstandig mediaconsultant verder te gaan. De digitalisering van het medialandschap bood zoveel kansen, terwijl we als groot concern nauwelijks in staat waren deze te pakken. Als zelfstandige ben ik daarna door verschillende mediabedrijven ingehuurd als consultant, interim manager of projectmanager.

Vijf lessen in de uitgeefwereld

Meer dan wie dan ook volg je dan de ontwikkelingen in de mediabranche en probeer je die bij opdrachtgevers om te zetten in nieuwe businessmogelijkheden. Zo heb ik bij verschillende bedrijven mee kunnen werken aan succesvolle transformatieprocessen. Bijkomend voordeel daarbij is dat ik de afgelopen acht jaar bij veel uitgeverijen in de keuken heb kunnen kijken. Daarbij heb ik o.a. de volgende lessen geleerd:

Uitgevers zijn nog te vaak aanbod gedreven
Professionals maken content van goede kwaliteit, die vervolgens via verschillende kanalen op de consument wordt afgevuurd. Echter ook de media-industrie is inmiddels een vraag gestuurde economie. De consument bepaalt zelf wat, wanneer en hoe hij wil lezen of kijken.

Uitgevers houden nog te sterk vast aan oude verdienmodellen
De wil om te transformeren naar digital first is bij veel mediabedrijven wel aanwezig, maar er wordt toch sterk vastgehouden aan de oude verdienmodellen rond print, alleen al omdat deze per eenheid product nu eenmaal meer opleveren. Geen gunstig klimaat om te innoveren.

Uitgevers hebben tal van mogelijkheden om nieuwe inkomsten te genereren
Wanneer je het starre denken in abonnementen en advertenties los laat, dan zijn er tal van mogelijkheden om nieuwe inkomsten te genereren. Het aantal abonnees van uitgeverijen is in het algemeen wel gedaald, maar het aantal klanten ligt vaak minimaal op hetzelfde niveau als pakweg tien jaar geleden. Kijk of je op andere manieren aan deze klanten kunt verdienen (en dat kan!). Het is niet helemaal toevallig dat de grootste online retailers Amazon en Alibaba in (jawel!) dagbladen geïnvesteerd hebben. Succesvolle mediamerken in de wereld halen vaak al meer dan de helft van hun inkomsten uit activiteiten naast het medium.

Uitgevers moeten partners zoeken voor exploitatie
Uitgeven hoef je niet alleen te doen. De tijden zijn voorbij dat uitgeverijen de hele keten in eigen huis hadden. Doe vooral waar je goed in bent (hoogwaardige content maken!) en zoek partners om deze te exploiteren.

Uitgevers schaken op steeds meer borden tegelijk
Door de snelle ontwikkelingen in de mediabranche moet de uitgever op steeds meer borden tegelijk schaken, terwijl het aantal collega’s dat hem daarbij helpt door reorganisaties steeds kleiner wordt. Door deze krapte is er een constant spanningsveld tussen de exploitatie van de volgende uitgave en de ontwikkeling op langere termijn.

Nieuw: VRHL/// Publish

Het afgelopen jaar heb ik een aantal keren nauw samengewerkt met Jan Verheul. Wat mij opviel was zijn kennis en passie voor het uitgeefvak, terwijl hij zelf nooit uitgever is geweest. We hadden het er vaak over hoe uitgeverijen beter konden reageren op de veranderingen in de markt. Vaak had hij dan het antwoord al in zijn eigen bedrijf aanwezig. Hij had met zijn collega’s de transitie van traditioneel reclamebureau naar bureau voor content en creatie al met succes gemaakt. Zo ontstond het idee om binnen de Verheul Groep een nieuw onderdeel op te zetten. VRHL/// Publish richt zich volledig op de dienstverlening naar de mediabranche: ondersteuning in de strategie, ondersteuning in de implementatie en ondersteuning in de uitvoering. Ooit wilde ik graag uitgever zijn. Nu wil ik er vooral voor de uitgever zijn!